In deze tekening lijkt de schuine lijn niet achter de verticale balk door te lopen. Leg er echter een liniaal langs en het klopt precies.
Deze illusie staat op naam van de Duitse natuurkundige Johann Christian Poggendorff (1796-1877), die hem in 1860 gepubliceerd werd door.
Klik hier om zelf te kijken hoe goed je kunt schatten waar de lijn precies doorloopt.
De Poggendorff illusie kent vele variaties, bijvoorbeeld een cirkel die achter de balk doorloopt en niet goed getekend lijkt te zijn.
Maar het gaat steeds om een scherpe hoek (kleiner dan 90°) tussen twee snijdende lijnen. Hoe groter deze hoek wordt getekend, des te zwakker wordt de illusie. Bij een rechte hoek loopt de lijn horizontaal achter de balk door en is de illusie verdwenen.
De meest aannemelijke verklaring voor de Poggendorff illusie is dat ons brein geneigd is de kleine hoek tussen de schuine lijn en de verticale balk te vergroten en meer in de richting van een rechte hoek te veranderen.
tekening van kerkgewelf
De bogen in de gevel lijken hier scheef gebouwd te zijn doordat een pilaar op de voorgrond het zicht doorbreekt. Als we de pilaar zouden weghalen, blijkt er niets aan de hand te zijn: de bogen zijn perfect symmetrisch.
Bij de bogen van het gewelf lijken asymmetrisch te zijn doordat we geneigd zijn het snijpunt in het midden achter de balk te leggen.
In werkelijkheid ligt het snijpunt links daarvan, waar de verticale lijn de booglijn snijdt.